గురువులు
దత్తాత్రేయుడు అంటే హిందూ ధర్మంలో ఒక మహత్తరమైన దేవతా స్వరూపం. ఆయన బ్రహ్మా, విష్ణు, మహేశ్వరుల సమ్మిళిత స్వరూపంగా భావించబడతారు. ఆయనను త్రిమూర్తుల అవతారంగా పూజిస్తారు.
1. భూమి – సహనశీలతకు ప్రతీక
భూమి ఎన్ని అవమానాలు, బరువులు భరిస్తుందో చూడు! ఎవ్వరైనా తొక్కినా, తిడితేనూ, తాగితేనూ, వేసేప్పుడూ – అది ఎలాంటి ప్రతిస్పందన కూడా చేయదు. అయినా మనకు అన్నీ ఇస్తుంది – ఆహారం, ఆశ్రయం, విశ్రాంతి. దత్తాత్రేయుడు భూమినుండి సహనశక్తి, మానవతను నేర్చుకున్నాడు
2. ఆకాశం – విస్తారత, స్వేచ్ఛ
ఆకాశం ఎక్కడా ఆగదు, ఎక్కడా స్థిరంగా ఉండదు. అది స్పర్శించలేం, కానీ అంతా చుట్టి ఉంది. మన ఆత్మ కూడా అంతే – నిరాకారమైనదీ, నిగూఢమైనదీ. దత్తాత్రేయుడు ఆకాశాన్ని గురువుగా పరిగణించి స్వతంత్ర ఆలోచన, విస్తృత దృష్టికోణం నేర్చుకున్నాడు.
3. జలం– శుభ్రత, శాంతత
నీరు ఎక్కడ ఉంటే అక్కడ చల్లదనం, ప్రశాంతత కలుగుతుంది. అది ఎవ్వరినీ వర్గీకరించదు, ఎక్కడా ప్రయోజనాల కోసం పగ పెట్టదు. శుభ్రత, వినయం, అందుబాటు నీటివల్లే తెలుస్తుంది.
4. అగ్ని – తపస్సు, పవిత్రత
అగ్ని అన్నీ కాల్చేస్తుంది. అది ఎలాంటి అపవిత్రతను సహించదు. తినేవాటిని కూడా అది మారుస్తుంది. దత్తాత్రేయుడు అగ్నినుండి తపస్సు, ఆత్మశుద్ధి నేర్చుకున్నాడు.
5. వాయువు – అనాసక్తి
గాలి అన్నదే ప్రత్యేకమైన స్వతంత్రతకు నిదర్శనం. అది ఎక్కడైనా ప్రవహిస్తుంది, కానీ ఏవాటిలోనూ లిప్తం కాదు. అదే విధంగా మనిషి కూడా ప్రపంచంలో జీవిస్తూ అనాసక్తిగా, నిర్లిప్తంగా ఉండగలగాలి.
6. చంద్రుడు– స్థిరత, రూపాంతరాలు
చంద్రుడు తన వెలుగుని తగ్గించుకుంటూ మళ్లీ పెంచుకుంటూ పోతుంటాడు. కానీ తన స్వరూపాన్ని మర్చిపోవడు. మనిషికి కూడా మంచి చెడులు కలుగుతాయి, కానీ అతను తన నిజమైన స్వరూపాన్ని గుర్తుంచుకోవాలి.
7. సూర్యుడు – ధర్మజ్ఞానం, సేవాభావం
సూర్యుడు తెల్లవారితే తన కిరణాలతో అంధకారాన్ని తొలగిస్తాడు. చెట్లనూ, మనిషినీ, ప్రకృతినీ జీవింపజేస్తాడు. ఎటువంటి స్వార్థం లేకుండా సేవ చేస్తాడు.
8. పింగళి (వేశ్య) – నిరాశలో నిస్సంగత
ఒక రోజు పింగళి అనే వేశ్య ఏ కస్టమర్ రాకపోవడంతో బాధపడుతూ పడుకుంటుంది. అదే సమయంలో మనస్సు లోపల ఏకాంతం వస్తుంది. భోగాల కోసం జీవించే జీవితం వ్యర్ధం అని గ్రహిస్తుంది. దత్తాత్రేయుడు ఈ సంఘటననుంచి ఆసక్తి రాహిత్యాన్ని గ్రహించాడు.
9. గంధర్వపుత్రుడు (యువకుడు) – స్త్రీ మాయకు జాగ్రత్త
ఒక యువకుడు తన వేషధారణలో మునిగిపోయి, స్త్రీ మాయలో పడిన తర్వాత తన జీవితాన్ని నాశనం చేసుకున్నాడు. దత్తాత్రేయుడు ఇంద్రియ నిగ్రహాన్ని ఇతని నుంచే నేర్చుకున్నాడు.
10. గోడ మీద బల్లి – నిష్క్రియ జీవన తత్త్వం
గోడ మద బల్లి ఏదైనా వస్తే తినడం, లేదంటే అలానే ఉండిపోవడం. ఆశ లేకుండా జీవించగలగడం అంటే ఏదో నేర్పించే జీవితం.
11. చీమ – వినయం, శ్రమ
చీమలు చిన్నవి, కానీ విపరీతమైన శ్రమతో పని చేస్తాయి. తినదగినది మాత్రమే స్వీకరిస్తాయి. దత్తాత్రేయుడు చీమలతో శ్రమ ప్రాముఖ్యత నేర్చుకున్నాడు.
12. పావురం – మమకారమే నాశనానికి కారణం
పావురం తన పిల్లల మీద మమకారం వల్ల వేటగాడి చేత చిక్కిపోతుంది. ఇదే విధంగా మితిమీరిన ప్రేమ కూడా మన స్వేచ్ఛను తినేసే ప్రమాదం ఉంటుంది
13. అజగరం – తృప్తి
అజగరం ఏదైనా వస్తే తింటుంది. కానీ తినడానికి పరుగెత్తదు. ఆకలితో తన్నుకోదు. ఏమి దొరకదు అంటే కూడా శాంతంగానే ఉంటుంది. దత్తాత్రేయుడు అజగరాన్ని చూసి తృప్తి జీవన తత్త్వం నేర్చుకున్నాడు – "ఏమీ లేనప్పుడు కూడ నిశ్శబ్దంగా ఉండడం.
14. సింహం – ధైర్యం, స్వతంత్రo
సింహం ఎప్పుడూ స్వయంగా పోయి తన ఆహారాన్ని వెతుక్కుంటుంది. ఎవరిపైన ఆధారపడదు. ఎప్పుడూ ధైర్యంగా ఉండటం, స్వతంత్రంగా బ్రతకడం – ఇవే దత్తాత్రేయునికి సింహం నేర్పించిన జీవన మంత్రాలు.
15. పురుగు – మోహం వల్ల నాశనo
అగ్ని వెలుగులోకి ఆకర్షితమై అందులో పడి మరణిస్తుంది. అలాగే మనుషులు కూడా అహంకారం, అభిమానం, వాంఛలు వంటి మోహాలకు లొంగితే అగ్ని పోయే ప్రమాదం ఉంటుంది
16. చేప (Fish) – రుచి వలయo
చేప వలను పట్టుకుంటే చచ్చిపోతుంది – ఎందుకు? ఒక చిన్న గింజ కోసం. మనుషులు కూడా రుచి, భోగo కోసం ప్రాణాలను పణంగా పెడతారు. ఈ గురువు మనం ఆశల వలలో చిక్కుకుండా ఉండాలన్న చైతన్యం కలిగిస్తాడు
17. తేనెటీగ (Honeybee) – ఎక్కువ కూడబెట్టడం నాశనం
తేనెటీగ రోజంతా తేనె కూడబెట్టుతుంది. చివరికి ఎవరు తింటారు? మనుషులు! దత్తాత్రేయుడు దీని నుంచే నేర్చుకున్నది: అతిగా కూడబెట్టే మానసికత వ్యర్థం. తినదగినంత మాత్రం సరిపోతుంది.
18. జింక – శబ్దాసక్తి ప్రమాదం
వేటగాడు జింకల దృష్టిని ఆకర్షించేందుకు సంగీతాన్ని వాడతాడు. జింక ఆకర్షితమై, శత్రువు వలలో చిక్కుకుంటుంది. మనుషులకూ శబ్దం, ప్రలోభాల మాయ అంతే ప్రమాదకరం
19. పింగలే (Pingala) – విరక్తి సుఖదాయక
పింగలే అనే వేశ్య ఒక రాత్రి ఎవరూ రాక పోవడంతో నిస్సహాయతతో ఉండిపోయింది. ఆకస్మికంగా ఆమె హృదయం తల్లడిల్లి, ఆశను విడిచిపెట్టి మానసిక శాంతిని పొందింది. ఇది దత్తాత్రేయునికి గొప్ప పాఠం: “విరక్తి వలనే నిజమైన సుఖం..
20. గద్ద (Kurara Pakshi / Hawk) – త్యాగం వల్ల ఆనందం
ఒక గద్ద మాంస ముక్కను పట్టుకుని ఎగురుతుంది. ఇతర పక్షులు దాని వెంటపడతాయి. చివరికి అది ముక్కను వదులుతుంది – తక్షణమే శాంతి కలుగుతుంది. మనుషులకు కూడా ఈ దృష్టాంతం చెప్తుంది: అధికారాలు, బంధాలు వదులితే జీవితం హాయిగా మారుతుంది.
21. బాలుడు – నిర్లిప్తత, నిరాయాస జీవితం
ఒక బాలుడు ఆడుకుంటూ ఉల్లాసంగా ఉంటాడు భవిష్యత్తు భయం లేదు, భూతకాల బాధ లేదు. దత్తాత్రేయుడు బాలుని నుంచి నిర్లిప్త జీవన తత్వాన్ని నేర్చుకున్నాడు.
22. కుమ్మరి – ఏకాగ్రత, మౌనo
కుమ్మరి మట్టిని చుట్టేసి పాత్ర తయారు చేసే సమయంలో తన చేతులు కదిలిపోతున్నా, మనస్సు ఏకాగ్రంగా ఉంటుంది. అలాగే ఒక ఋషి, యోగి కూడా లోపల ఏకాగ్రతతో, మౌనంగా ఉండాలి.
23. పాము – ఒంటరితనం, ఆత్మనిర్వహణ**
పాము ఎక్కడా స్థిరంగా ఉండదు. ఇంటిని కట్టదు. తిండి దొరికితే తింటుంది. అదే విధంగా దత్తాత్రేయుడు కూడా ఎటూ ఏకాంతంగా జీవిస్తూ, స్వయం నిర్వాహకుడిగా ఉండాలనే పాఠం నేర్చుకున్నాడు
24. పిచ్చివాడు – ప్రశాంతత, సమతా భావం*
పిచ్చివాడు తిట్టినా నవ్వినా చింతించడు. దుస్తులు, పదవులు, అభిప్రాయాలు – ఏవీ అతనికి కీలకంగా అనిపించవు. దత్తాత్రేయుడు ఈ పిచ్చివాడి నుంచి పరిణామ దృష్టితో సమతా భావం నేర్చుకున్నాడు – "అన్ని ద్రవ్యాలూ లీలామయమే!"
ముగింపు భావన
దత్తాత్రేయుడు చెబుతున్నది స్పష్టంగా ఇదే –
"ప్రపంచమంతా పాఠశాల. ప్రతి జీవి ఒక గురువు. నీవు దృష్టితో చూస్తే, ప్రకృతి మొత్తం నీకు శిష్యులను తయారుచేస్తుంది!".
కామెంట్‌లు
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి