ఆ రోజుల్లో

ఉదయం ఎనిమిది గంటలు అయింది. నిండా పదేళ్లు కూడా లేని మనవరాలు "అమ్మ స్కూలుకు టైం అయిపోతోంది ! అని ఊరికే తొందర పెడుతుంది. వంటింట్లో చెమటలు కక్కుతున్న నా కూతురు వస్తున్నా ఉండవే! బయటికి గబగబా వచ్చి బాత్రూంలోకి పిల్లల్ని లాక్కుపోయింది. కాసేపు పిల్ల ఏడుపు తల్లి సముదాయింపు వెరసి తయారైన పిల్లనీ తీసుకుని తల్లి బయటికి వచ్చింది. 

ఆ కాన్వెంట్ విద్యార్థిని చూస్తే ఆశ్చర్యమేసింది! స్కూలు యూనిఫామ్, మెడలో టై, స్కూల్ బ్యాడ్జి, కాళ్లకు బూట్లు సాక్సులు చేతికి స్కూల్ బ్యాగ్ , బ్యాగులో బరువైన పుస్తకాలు, పెన్సిల్లు రబ్బరు ఇరేజర్ పెట్టుకోవడానికి ఒక చిన్న పెట్టే, క్యారేజీ కి ఒక సంచి, నిండా నీళ్లతో ఒక వాటర్ బాటిల్, మధ్యలో స్నాక్స్ ఇది స్కూలుకు వెళ్లే విద్యార్థి అవతారం. 

ఆ స్కూల్ బ్యాగ్ పైన రకరకాల బొమ్మలతో చాలా ఆకర్షణీయంగా ఉంది. " స్కూల్ బ్యాగ్ చాలా బాగుంది అన్న నా ప్రశంసకి సమాధానంగా మా అమ్మాయి ఏముంది నాన్న ప్రతి ఏటా కొత్త బ్యాగు కొనడమే అంది. మొత్తానికి తల్లి, పిల్ల నోట్లో అన్నం కుక్కి ఏదో మాయ మాటలు చెప్పి సందు చివర స్కూల్ బస్సు ఎక్కించి వచ్చింది. మా అమ్మాయి మొహం లో ఎంతో రిలీఫ్ కనబడింది. ఇంతకీ అది చదివేది ఏ క్లాసు! నాలుగో తరగతి.  

జీవితమంటేనే బరువు, బాధ్యత. దాని వయసుకి అంత బరువు అవసరమా! ఏమో పోటీ అలా ఉంది. ఎంత మార్పు విద్యా విధానం లో ఒకప్పుడు ఎలా ఉండేది. అమ్మ ఒడిలో ఐదు సంవత్సరాల వచ్చేవరకు హాయిగా ఆడుకుంటూ పాడుకుంటూ ఆనందంగా ఉండే పిల్లలకు అక్షరాభ్యాసం చేసి పలక బలపం ఇచ్చి స్కూలుకు అప్పుడు పంపేవారు. మొదటి తరగతితో చదువు ప్రారంభమయ్యేది మా తరంలో. ఉన్న వాటిలో మంచి బట్టలు వేసి కాళ్ళకు బుల్లి చెప్పులు వేసి పలక చేతికిచ్చి బలపం జేబులో పెట్టి నిక్కర్ జేబులో తినుబండారాలు పోసి హాయిగా ఆనందంగా స్కూలుకు పంపించే వాళ్ళు తల్లిదండ్రులు.

ఒత్తిడి లేని చదువు, క్రమశిక్షణ కలిగిన జీవితం, ఉపాధ్యాయులంటే భయం వెరసి ఆ విద్యార్థి జీవితం బంగారు జీవితం. మొదటి తరగతి అంత పలక బలపంతోటే రెండో తరగతిలో తెలుగు వాచకం అలా అంచలంచెలుగా పుస్తకాలు పెరుగుతూ ఉండేవి. గుడ్డ సంచిలో పలక బలపం పుస్తకాలు పెట్టుకుని స్కూలుకు వెళ్లే తరం మాది. ఇలా పుట్టినప్పటినుంచి పెన్సిల్ అంటే ఎరగం. పెద్ద చదువులు వచ్చిన తర్వాత పెన్ను. మా చదువుల గురించి తల్లిదండ్రులకు పెద్దగా ఖర్చు గాని మానసిక ఒత్తిడి గాని శ్రమ గాని ఉండేవి కాదు. స్కూల్ వ్యాను ఖర్చు లేదు. మా అంతట మేమే నడుచుకుంటూ స్కూల్ కి వెళ్ళేవాళ్ళం. పల్లెటూర్లో అయితే బురద రోడ్లు కాలువలు గట్లు దాటుకుంటూ వెళ్లిన రోజులు మరిచిపోలేని రోజు లు.

 ఒక్కొక్కసారి కాలువలో జారిపడి పుస్తకాలు తడిసిపోయి ఇంటికి ఏడ్చుకుంటూ వచ్చిన రోజులు ఇప్పుడు తలుచుకుంటే నవ్వొస్తుంది. మా పాఠశాలలో స్కూలుకు పుస్తకాలు మోసుకెళ్ళడానికి అన్ని గుడ్డ సంచి లే. 

అప్పట్లో నేను నాలుగో తరగతిలో ఉండగా మంచి మార్కులు వచ్చాయని మా మేనత్త కూతురు మద్రాస్ లో ఉండేది. ప్రతి సంవత్సరం వేసవి సెలవులకి మా ఊరు వచ్చేది. ఒక ఏడాది వస్తూనే నా చేతిలో అందమైన అల్యూమినియం స్కూలు బాక్స్ పెట్టింది. అది తెల్లగా మెరిసిపోతూ చూడడానికి అందంగా ఉండేది. అప్పట్లో మా ఊర్లో స్కూల్ బాక్స్ ఉన్నది నాకు ఒక్కడికే. 

ఇంకేముంది స్కూల్ తెరిచిన వెంటనే పుస్తకాలన్నీ పెన్సిల్ రబ్బరు పలక బలపం అని అందమైన పెట్లో సర్దుకుని 

 ఉన్న ఆ స్కూల్ బాక్స్‌ చూసి నా గర్వానికి అంతులేకుండా పోయింది. మరుసటి రోజు స్కూల్‌కి ఆ బాక్స్‌తో వెళ్ళినప్పుడు నా మిత్రులంతా ఆశ్చర్యంగా చూశారు. ఎక్కడ కొన్నావ్ రా" అని ఒకడు, "ఇదెంతో బాగుందిరా !" అని ఇంకొకడు. మాస్టారి చూపూ ఆ బాక్స్ మీదే పడింది. "అల్యూమినియం బాక్సా! బాగుంది అని మెచ్చుకున్నారు. స్కూల్లో ఉన్నంతసేపు ఎవరిని ఆ పెట్టె మీద చెయ్యి వెయ్యనిచ్చేవాడిని కాదు. పైగా వంకర టింకర అక్షరాలతో నా పేరు అందంగా వ్రాసుకున్న పెన్సిల్ తో. 

అందరిలాగా పుస్తకాలు మధ్యలో కాకుండా నెమలి ఈకల్ని బాక్సులో పుస్తకాలు అడుగున దాచుకునే వాడిని.

 ఆ అందమైన తెల్లటి బాక్సులో నెమలి ఈకలు మరింత అందంగా కనబడేవి.

ఆ బాక్స్ నాలో గర్వాన్ని నింపింది. ఎక్కడికెళ్లినా చేతిలో అదే. రాత్రి పడుకుంటూ కూడా దాన్ని నా తల దగ్గర పెట్టుకునేవాడిని. ఏదో ఒక ప్రత్యేకత ఇచ్చింది నాకు. అది కొత్త బట్టల కన్నా కొత్త పుస్తకాల కన్నా ఎక్కువ ఆనందాన్ని ఇచ్చింది. నాతో పాటు నాలుగు తరగతి గదులు తిరిగి మూలన పడకేసింది. ఆ తర్వాత మళ్లీ గుడ్డ సంచి తోటి పుస్తకాలు పట్టుకుని వెళ్ళేమేగాని అందమైన బ్యాగు కొన్న పాపాన పోలేదు. 

అందమైన వాటర్ బాటిల్ గురించి అసలు తెలియదు. దాహం వేస్తే స్కూల్లో కుండలో నీళ్లు సత్తు గ్లాస్ తో తాగడమే. శుభ్రత గురించి అసలు తెలియదు. ఎంగిలి గ్లాస్ అనే ధ్యాస లేదు. 

ఇప్పుడు చూస్తే — నాలుగో తరగతి పిల్లల బ్యాగుల్లో బరువైన పుస్తకాలు, వాటర్ బాటిల్, టిఫిన్ బాక్స్, ఆపై ఆటో లేదా బస్సు ప్రయాణం. ఒక్కరోజు స్కూల్ మిస్ అయితే తెగ బాధపడే తల్లిదండ్రులు, పరీక్షల వేళ ఒత్తిడితో హడావుడి పడే తల్లులు, మనవరాలికి అర్థం కాని పరీక్షా కాగితాలు, మార్కులపై మితిమీరిన ఆశలు.

నాకు మాత్రం గుర్తొస్తుంది ఆ హాయిగా చదువుకున్న బాల్యం. బురదలో నడిచి వచ్చిన అడుగుల ఆనందం. పాఠశాల వాతావరణం. మాస్టారి గర్జనల మధ్య దాగిన శాంతి. గుడ్డ సంచులలో నింపిన నెమలికన్నుల కలలూ.

అలాంటిదే — ఆ అల్యూమినియం బాక్స్‌. అది ఓ చిన్న పిల్లవాడికి చదువు మీద మమకారాన్ని పెంచిన మాయవస్తువు.

ఇప్పుడు స్కూల్ బస్సు వెళ్తున్న శబ్దాన్ని వింటూ, మనవరాలు మొహంలో పడిన అలసట చూస్తూ, నా చుట్టూ విరివిగా అల్లుకున్న ఆధునికత చూస్తూ ఒక్కటే ఆలోచన వస్తుంది —

మనకి చదువు ఇచ్చిన పద్ధతి మనల్ని నడిపించింది. ఇవాళ పిల్లల్ని నడిపించే బదులు, వాళ్లను లాగేస్తోందేమో చదువు పద్దతి. చూస్తుంటే బాధగా ఉంది. 

అంతా కార్పొరేట్ మాయాజాలం. మేం సర్కారు వారి బడిలో చదివిన ఉన్నత ఉద్యోగాలు చేసిన వాళ్ళు ఉన్నా ము, జీవితం ఏదిస్తే అది ఆనందంగా స్వీకరించిన వాళ్ళు ఉన్నారు. అప్పుడు పిల్లల చదువులు కోసం తల్లిదండ్రులలోను , పిల్లల్లోనూ ఒత్తిడి ఏమి ఉండేది కాదు. ఆ కాలపు తల్లి తన పిల్లల్ని ఇతర పిల్లలతో పోల్చి చూసుకునేది కాదు. మార్కులు చెబితే ఆనందంగా దగ్గర తీసుకునేది. బాగా చదువుకోమని ప్రోత్సహించేది. 

మనకి చదువు ఇచ్చిన పద్ధతి మనల్ని నడిపించింది. ఇవాళ పిల్లల్ని నడిపించే బదులు, వాళ్లను లాగేస్తోందేమో చదువు పద్ధతి.