యోగా ఒక యోగం

"మనిషి ఆరోగ్యంగా ఉంటేనే జీవిత లక్ష్యాల వైపు కదలగలడు" అనే మాటను ఎప్పటికీ మర్చిపోలేం. శరీరాన్ని మాత్రమే కాదు, మనస్సును, ప్రాణశక్తిని, ఆత్మను కూడా పరిపక్వత దిశగా తీసుకెళ్లే మార్గమే యోగా. ఇది వ్యాయామం కాదు – జీవన శైలి. ఒక పరిశుద్ధ భారతీయ

 సంప్రదాయం.

యోగం – మూలాలు, మార్గాలు

"యోగ" అనే పదం సంస్కృతంలో "యుజ్" అనే ధాతువు నుంచి పుట్టింది. దానికి అర్థం – "ఒక్కటిపరచడం", అంటే శరీర–మనస్సు–ఆత్మ సమన్వయం.

పతంజలి మహర్షి చాటిన అష్టాంగయోగం – యమ, నియమ, ఆసన, ప్రాణాయామ, ప్రత్యాహార, ధారణ, ధ్యానం, సమాధి – యోగ సాధనకు మూలస్థంభాలు. ఇవి వ్యాయామపు క్రమాలుగా కాకుండా, మనిషి వ్యక్తిత్వాన్ని తీర్చిదిద్దే మెట్లు.

యోగ విభాగాలు (Types of Yoga)

భగవద్గీత, ఉపనిషత్తులు, పతంజలి యోగసూత్రాలు మొదలైన గ్రంథాలలో యోగాన్ని వివిధ మార్గాలుగా వివరించారు:

1. రాజయోగం – ధ్యానం (meditation) ద్వారా మనస్సును నియంత్రించడం. పతంజలి యోగసూత్రాల్లో ఇది విపులంగా వివరించబడింది.

అష్టాంగ యోగం: యమ, నియమ, ఆసన, ప్రాణాయామ, ప్రత్యాహార, ధారణ, ధ్యానం, సమాధి.

2. భక్తి యోగం – భగవంతునిపై ప్రేమ, భక్తి ద్వారా ఉద్ధరణ. త్యాగభావంతో జీవించడమే లక్ష్యం.

హనుమంతుడు, మీరాబాయి భక్తి యోగం మాదిరి.

3. జ్ఞానయోగం – వివేకం, ఆత్మజ్ఞానం ద్వారా మోక్షాన్ని సాధించడమే గమ్యం. ఉపనిషత్తుల బోధనలకు ఇది బేస్.

"నాహం మనుష్యో న చ దేవ యక్షః…" అనే ధ్యానమంతటిదీ జ్ఞానయోగానికి చిహ్నం.

4. కర్మయోగం – ఫలాసక్తిలేని కార్యం. "తుమ్ కర్మణి వాధికారస్తే..." అనే గీతా శ్లోకం దీనికే ఆధారం.

గాంధీజీ జీవితం కర్మయోగానికి ఒక ఉదాహరణ.

ప్రాచీన గ్రంథాలలో యోగ స్థానం:

📜 పతంజలి యోగసూత్రాలు – యోగ శాస్త్రానికి మౌలిక గ్రంథం

📜 భగవద్గీత – యోగాన్ని జీవనమార్గంగా సూచించిన మహాగ్రంథం

📜 హథయోగ ప్రతిపికా – ఆసన, ప్రాణాయామ, ముద్రలపై విశదీకరణ

ప్రపంచ దృష్టిలో భారత యోగం

భారతదేశం ప్రపంచానికి ఇచ్చిన గొప్ప బహుమతి – యోగా. 2014లో భారత ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ అభ్యర్థనపై ఐక్యరాజ్య సమితి జూన్ 21 నాటిని అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవంగా ప్రకటించింది. అప్పటి నుంచి యోగా ప్రపంచవ్యాప్త చైతన్యం పొందింది. న్యూయార్క్ నుంచి టోక్యో వరకూ యోగా కేంద్రాలు ప్రారంభమయ్యాయి.

నేటి జీవనశైలిలో యోగ అవసరం

నేటి సమాజంలో మానవుడు:

• ఒత్తిడి, ఆందోళనల మధ్య బతుకుతున్నాడు

• జీవనశైలి వ్యాధులు (డయాబెటిస్, హై బీపీ, డిప్రెషన్) పెరుగుతున్నాయి

• స్మార్ట్‌ఫోన్ల బానిసై, తనే తనకు దూరమవుతున్నాడు

ఇలాంటి సమయాల్లో యోగం:

• మనసుకు ప్రశాంతి

• శరీరానికి దృఢత్వం

• ఆత్మకు చైతన్యం ఇవ్వగలదు

🧘యోగా– ఆరోగ్యానికి మార్గం

యోగాలో ప్రధానంగా ఆసనాలు, ప్రాణాయామం, ధ్యానం ఉంటాయి. ఇవి మన శరీరానికి శక్తిని, మనస్సుకు శాంతిని ఇస్తాయి.

ఉదాహరణకు:

తాడాసనం, భూజంగాసనం శరీరాన్ని స్థిరంగా చేస్తాయి.

ప్రాణాయామం ద్వారా శ్వాస నియంత్రణ సాధించవచ్చు.

ధ్యానం మనస్సు ఏకాగ్రత పెంచుతుంది

యోగా సామాన్యుడి వరకు రావాలి

యోగా పట్టణాలకు నగరాలకు మాత్రమే పరిమితమవకూడదు. గ్రామీణ ప్రాంతాలలో, పాఠశాలలలో, ఉద్యోగుల జీవితాలలో యోగాని ప్రవేశపెట్టాలి. ప్రతి ఇంటి లోపల కనీసం పదిహేను నిమిషాల యోగ సాధన చోటు చేసుకుంటే – ఒక ఆరోగ్యవంతమైన సమాజం నిర్మించవచ్చు.

ముగింపు

యోగా అనేది గతాన్ని నమ్మే సంప్రదాయం కాదు; భవిష్యత్తును నిర్మించే జీవనవేదం. శరీరానికీ, మనస్సుకీ, సంస్కృతికీ మధ్య వంతెనగా నిలిచే ప్రక్రియ. భారతీయులుగా మనం యోగాని గౌరవించాలి, ఆచరించాలి, ప్రపంచానికి ఆదర్శంగా నిలవాలి.

రచన మధునాపంతుల చిట్టి వెంకట సుబ్బారావు 

కాకినాడ 9491792279